လူတို႔၏ဦးေႏွာက္သည္ အလြန္တရာ သိမ္ေမြ႔နက္နဲ႔ေသာ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ဦးေႏွာက္သည္ ၁၀မွ ၁၂ဘီလီယံအထိအေရအတြက္ရိွေသာ ဦးေႏွာက္ဆဲလ္မ်ားျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး အံ့ႀသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ရႈပ္ေထြးနက္နဲ႔ေသာ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုမ်ားျပားလွေသာဆဲလ္မ်ားသည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ခႏၶာကိုယ္ထဲရိွ အလြန္ပင္အေရးႀကီးေသာလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးႏိုင္ရန္အတြက္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား(သို႔) ဓာတုဇီ၀နည္းလမ္းမ်ား(သို႔) ဓာတုေဗဒသေဘာတရားအရ ခ်ိတ္ဆက္ထားပါသည္။
ဦးေႏွာက္ကို အဓိကအားျဖင့္ အစိတ္အပိုင္း(၃)ခု ခြဲျခားထားပါသည္။
- Brain stem (ဦးေနွာက္ အညွာ)သည္ ခႏၶာကိုယ္အေျခခံလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေပးပါသည္။ဥပမာ- ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းကို ထိန္းညိွေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။
- The Cerebellum (ဦးေႏွာက္အေပၚျခမ္း)၏ အဓိကတာ၀န္မ်ားမွာ ခႏၶာကိုယ္ဟန္ခ်က္ထိန္းေပးျခင္းႏွင့္ ႀကြက္သားမ်ား အစီအစဥ္က်လႈပ္ရွားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
- Cerebrum (ဦးေႏွာက္ေအာက္ျခမ္း)၄င္းကို ဘယ္ညာ ႏွစ္ျခမ္းခြဲထားၿပီး ပိုမိုအေရးႀကီးေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားျဖစ္ေသာ ေတြးေတာ စဥ္စားခ်င့္ခ်ိန္ျခင္းႏွင့္ ခံစားမႈတို႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထိုကဲ့သို႔ ရွပ္ေထြးနက္နဲေသာ တာ၀န္ကို လုပ္ေဆာင္ေပးေနရေသာေၾကာင့္ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေရာဂါေ၀ဒနာျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ အထူးဂရုစိုက္၍ လ်င္ျမန္စြာေရာဂါရွာေဖြကုသရန္ အတြက္ ေနာက္ဆံုးေပၚ စက္ပစၥည္း၊ ေဆး၀ါးမ်ားကို အဆင့္သင့္ရရိွရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ထိုသို႔လိုအပ္ေသာ ေဆးကုသမႈမ်ားကို စည္းစနစ္က်မွန္ကန္ေသာ က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈမ်ားေပးရန္အတြက္ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာရံုေၾကာ အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ တိုင္းအဆင့္မွီေဆးရံုး ႀကီး(၃)ခုပူးေပါင္း၍ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေပးေနပါသည္။
ေဆးပညာဆိုင္ရာ ေရာဂါရွာေဖြျခင္းမ်ား
Blood Test (ေသြးစစ္ေပးျခင္း)
-
ဥပမာ-
- Complete Blood Cound (ေသြးဆဲလ္ပမာဏစစ္ေဆးျခင္း)
- Lipid Profile (ေသြးတြင္းအဆီပမာဏ)
- Liver function Test (အသည္းလုပ္ငန္းစစ္ေဆးျခင္း)
- Tumour Markers (အက်ိတ္ရိွေၾကာင္း ညႊန္ျပေသာ ေသြးတြင္းသဘာ၀ ပစၥည္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
Electroencephalography (E.E.G) : ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ဦးေရျပားတြင္ တြယ္ကပ္ေနေသာ ေသးငယ္ၿပီးပါး လႊာေသာ သတၱဳျပားေလးမ်ားကို အသံုးျပဳ၍ ဦးေႏွာက္တြင္းရိွ လွ်ပ္စီေၾကာင္းပံုစံလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေထာက္လွမ္းႏိုင္ေသာ စစ္ေဆးခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
(E.E.G) ရလဒ္မ်ားမွာ ဦးေႏွာက္မူမမွန္ ျဖစ္ျခင္းမ်ားကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ၿပီး ကာကြယ္ကုသရာတြင္ အသံုးျပဳျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အိပ္စက္တဲ့ပံုစံျဖင့္စစ္ေဆးျခင္း၊ ဦးေႏွာက္လိႈင္း၊ ေသြးထဲတြင္ရိွေသာ ေအာက္စီဂ်င္ ပမာဏ၊ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း၊ အသက္ရူႏႈန္းအစရိွသည္ အျပင္စမ္းသက္ေနခ်ိန္တြင္ ေျခ ေထာက္ႏွင့္ မ်က္လံုးရဲ႕ လႈပ္ရွားပံုေတြကိုလည္း မွတ္တမ္းတင္ေပးေသာ စမ္းသက္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါ သည္။ဤစနစ္သည္ အိပ္ခ်ိန္မမွန္ပဲ ကေမာက္ကမ ျဖစ္ေသာေရာဂါ ကိုကုသေသာေနရာမွာ အသံုးျပဳ ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
CT scan ( Computed Tomography ) : ခႏၶာကိုယ္၏အစိတ္အပိုင္းႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္ အတြင္း အဂါၤမ်ား ၏ ပံုမ်ားကို အေသးစိတ္ရရိွရန္အတြက္ X-ray ကို အသံုးျပဳ၍ဓာတ္ပံုရယူေသာ ေဆးစစ္ခ်က္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ ဦးေႏွာက္ကို CT scan ရိုက္ျခင္းမွာ ဦးေခါင္းထိခိုက္ ဒဏ္ရာမ်ား၊ ဦးေႏွာက္အက်ိတ္မ်ား ႏွင့္ တျခားေသာ ဦးေခါင္းႏွင့္ ဆိုင္ေသာ ေရာဂါမ်ား၏ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို ေဖာ္ျပေပး ႏိုင္ပါသည္။
CT Angiogram (ေသြးေၾကာေပၚ ကြန္ပ်ဴတာဓာတ္မွန္)
ထိုဓာတ္မွန္ နည္းပညာမွာ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ျဖစ္ေသာ ႏွလံုး၊ ဦးေႏွာက္၊ အဆုတ္၊ ေက်ာက္ကပ္ႏွင့္ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးအတြက္ ေသြးေၾကာမွ်င္မ်ားေသြးပို႔ေဆာင္ျခင္းကို ၾကည့္ရႈရန္ ေရာဂါရွာေဖြျခင္းျဖစ္ပါသည္။
Neck Ultrasonography
လည္ပင္းရိွေသြးေၾကာမႀကီးမ်ား၏ အေျခအေနကို Ultrasound ျဖင့္ ေထာက္၍ စစ္ေဆးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
MRI (သံလိုက္စက္ကြင္းႏွင့္ ပံုေဖာ္၍ ေရာဂါရွာေဖြျခင္း)
သံလိုက္စက္ကြင္းႏွင့္ ေလလိႈင္းမ်ားကို အသံုးျပဳ၍ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းမွ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ပံုေဖာ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ (သံလိုက္ဓာတ္မွန္ဟုလဲေခၚဆိုသံုးႏႈန္းၾကပါသည္။)
PET Scan
ခႏၶာကိုယ္ကို အႏၱရာယ္မေပးႏိုင္ေသာ ေရဒီယိုသတိၱၾကြ ပစၥည္းပံုေဖာ္ေဆးမ်ားထိုး၍ ေရာဂါရွာ ေဖြျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ CT ႏွင့္ MRI တို႔ထက္ အဆ့္ျမင့္ၿပီး တိက်ေသာ နည္းပညာတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
Neurosurgery Transcranial Doppler
ဦးေႏွာက္တြင္းေသြးေၾကာစီးဆင္းမႈကို ဦးေရျပားမွ Ultrasound နည္းပညာျဖင့္ ေထာက္၍ စစ္ ေဆးျခင္းျဖစ္ပါသည္။
B.A.E.R (အသံလိႈင္းမ်ားေပး၍ ဦးေႏွာက္၏ တံု႔ျပန္ပံုကို ေလ့လာျခင္း)
အေၾကားအာရံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ဦးေႏွာက္အတြင္းရိွ တံု႔ုျပန္မႈႏွင့္ အခ်က္ျပ စနစ္ကိုေလ့လာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ နားေလးျခင္း၊ နားမၾကာျခင္း၊ အၾကားအာရံုခ်ိဳတဲ့ျခင္းတို႔ အတြက္ အထူး အေထာက္အကူျပဳပါသည္။
ရရိွႏိုင္ေသာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား
- ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာရံုေၾကာဆိုင္ရာ ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေသာ နာက်င္ျခင္း၊ထံုက်င္ျခင္း၊ လႈပ္ရွားမႈ ပံုမွန္ မဟုတ္ျခင္း၊ မွတ္ဥာဏ္ ေလ်ာ့ျခင္း၊ သတိလစ္ျခင္း၊ အစရိွေသာ ေရာဂါမ်ားကို စစ္ေဆးကု မႈေပးျခင္း
- ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာရံုေၾကာ စနစ္ကို ျပန္လည္ပ်ိဳးေထာင္ေပးျခင္း
- ေလျဖတ္၊ေလဖ်န္းေသာ လူနာမ်ားအတြက္ အထူးကုသေပးျခင္း
- ေခါင္းကိုက္ျခင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ႏွင့္ မ်က္ႏွာပိုင္းနာက်င္ကိုက္ခဲျခင္းကို ကုသေပးျခင္း
- မူးေမာ္ျခင္း၊ သတိလစ္ျခင္း အတြြက္ ကုသမႈမ်ား
- ပါကင္ဆြန္( Parkinson's) ေရာဂါကဲ့သို႔ ေရာဂါမ်ားအတြက္ လႈပ္ရွားမႈ ပံုမမွန္ျခင္းမ်ားကို စစ္ ေဆးေပးျခင္း
- ၀က္ရူးျပန္အတက္ ေရာဂါမ်ားကို ကုသေပးျခင္း
- ရုတ္တရက္ နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္းႏွင့္ နာတာရွည္နာက်င္ျခင္း မ်ားအတြက္ စစ္ေဆးကုသေပး ျခင္း